In het najaar 2018 maakte Bram Vannieuwenhuyze samen met Bruzz een elfdelige videoreeks over middeleeuws Brussel. In korte filmpjes van om en bij de drie minuten kwamen diverse onderwerpen aan bod: de eerste stadsversterking, de middeleeuwse torenwedloop, proper water in de stad, de belegering van de kastelen Beersel en Gaasbeek, de romaanse Sint-Annakapel in Hertoginnedal, de Hallepoort, de Zoniënwoudkloosters, stadsheld T'Serclaes, de Zenne, de crypte van de heilige Goedele en de majestueuze stadhuistoren. In het najaar 2019 maken we wellicht een nieuwe reeks - alle suggesties zijn welkom!
Samen met collega Reinout Rutte van de TU Delft deed Bram Vannieuwenhuyze vijf jaar lang onderzoek naar de stadsplattegronden van de zestiende-eeuwse cartograaf Jacob van Deventer. Voor vele steden van de Lage Landen is Van Deventers kaart de oudst bewaarde plattegrond. Het onderzoek mondde in april 2018 uit in de Stedenatlas Jacob van Deventer. 226 Stadsplattegronden uit 1545-1575 - Schakels tussen heden en verleden, uitgegeven door Uitgeverij Thoth en Uitgeverij Lannoo. Na een overzicht over het leven en werk van de cartograaf, worden alle 226 stadsplattegronden voor het eerst samen gepubliceerd en toegelicht. Voor elke stad worden bovendien de middeleeuwse stadswording en ruimtelijke ontwikkeling besproken. In het laatste deel van het boek volgt een vergelijkende en verkennende synthese over de stadstopografie en stadswording in de Lage Landen.
Met de steun van: Uitgeverij THOTH, TU Delft, de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, Universiteit van Amsterdam, Uitgeverij Lannoo, Kunsten en Erfgoed, KU Leuven en Caldenberga.
In 2014 voerde Caldenberga samen met Trage Wegen vzw in opdracht van het Agentschap Onroerend Erfgoed een studie naar de historische wegtypes die in Vlaanderen voorkwamen en naar de manieren waarop de erfgoedwaarde van oude wegen kan worden bepaald. De opdracht mondde uit in een lijvig rapport dat het agentschap moet bijstaand bij de valorisatie, het beheer en de eventuele bescherming van oude wegen.
In het eerste nummer van het tijdschrift M&L. Monumenten, Landschappen en Archeologie van 2016 verscheen een samenvattend artikel over het gevoerde onderzoek.
.jpg)
Via het ontsluitingsproject Wie is wie in laatmiddeleeuws Brussel is een databank met gegevens over 33.000 personen die leefden of werkten in middeleeuws Brussel (tot 1600) geïntegreerd in de Zoeken naar personen-applicatie van het Rijksarchief in België. De gegevens werden verzameld tijdens het doctoraatsonderzoek van Bram Vannieuwehuyze naar de ruimtelijke ontwikkeling van het laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Brussel. De databank vormt een onmisbare meta-bron voor wie onderzoek verricht naar het middeleeuwse Brussel en z’n bewoners, voor genealogen die hun Brusselse voorouders willen opsporen, en voor naamkundigen die oude familienamen bestuderen.
De gegevens uit de ‘Wie is wie in laatmiddeleeuws Brussel’-databank zijn vrij raadpleegbaar. Raadpleeg de handleiding bij de databank voor meer inhoudelijke informatie en voor toelichting bij enkele methodologische kwesties en keuzes. Bij hergebruik van de gegevens wordt verzocht volgende referentie te hanteren: Bram Vannieuwenhuyze (red.), Wie is wie in laatmiddeleeuws Brussel, Brussel, Caldenberga – Algemeen Rijksarchief, 2015 (online-databank, http://search.arch.be/nl/zoeken-naar-personen).
Met de steun van: Rijksarchief in België, Bijzonder Onderzoekfonds van de Universiteit Gent, KU Leuven, Deputatie van de Provincie Vlaams-Brabant, College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en FWO-Vlaanderen, Centraal Bureau voor Genealogie.
In 1562 maakte de kunstenaar Marcus Gerards in opdracht van het Brugse stadsbestuur een kaart van de Reiestad. Het resultaat was een verbluffend gedetailleerd zicht op de stad en haar omgeving. Het MAGIS-Brugge project vormt een digitale ontsluiting van de kaart. Met een eenvoudige muisklik kan je informatie opvragen over de gebouwen en plaatsen die Marcus Gerards op zijn kaart afbeeldde.
MAGIS Brugge is een samenwerking van Bruggemuseum, KU Leuven, Universiteit Gent, Vrije Universiteit Brussel, Caldenberga en Stadsarchief Bruggeen werd gerealiseerd met de steun van het Departement Kunsten en Erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap.
In opdracht van het Bruggemuseum ontwikkelde Caldenberga een wandeling door Brugge, vertrekkend van de kaart van de stad door Marcus Gerards uit 1562. Deze wandeling brengt je langs twintig plaatsen in de stad die sinds 1562 amper veranderd zijn of net volledig uit het straatbeeld verdwenen. De app Xplore Bruges biedt bij elk punt extra informatie en historisch beeldmateriaal. Meer informatie over de wandeling en de app vind je via onderstaande link:
Het stadsplan van Brugge dat Marcus Gerards in 1562 vervaardigde, bevat een schat aan informatie over laatmiddeleeuws Brugge. In opdracht van het Bruggemuseum maakte Caldenberga tien kaarten die telkens de informatie omtrent een specifiek thema overzichtelijk presenteren. Van de Brugse stadsversterkingen, over het wegennet, tot de groene ruimte in de stad... Deze kaarten zijn handig voor gidsen, leerkrachten en iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis van de zestiende-eeuwse stad en zijn te downloaden op de MAGIS-brugge website.
In opdracht van het Bruggemuseum ontwikkelde Caldenberga een educatief pakket voor leerkrachten in het middelbaar onderwijs op basis van de zestiende-eeuwse kaart van Brugge door Marcus Gerards. Dit educatief pakket is opgevat als een les geschiedenis of aarderijkskunde in de tweede graad van het secundair onderwijs. Door zelfstandig aan de slag te gaan met de website MAGIS Brugge, leren leerlingen over de geschiedenis van de laatmiddeleeuwse stad en de kaart als historische bron. Het lesmateriaal, een handleiding en een bijgaande PowerPointpresentatie zijn te downloaden via onderstaande link.